90. Sułoszowa

Pozostaniemy dzis na Prądnikiem, w miejscach mniej znanych... [b]Sułoszowa[/b]. Wieś sięgająca swoimi początkami daleko w średniowiecze. Świadczy o tym już sama jej nazwa, pozostająca w [b]związku ze staropolskim imieniem[/b] Sułosz lub Sulisław, które było używane w XII i XIII wieku. Można przyjąć, że jakiś Sułosz należał do rycerstwa drużynowego i w nagrodę za służbę wojenną otrzymał od księcia krakowskiego obszar ziemi, na którym założył wieś, nazwaną później od jego imienia. W tych bardzo odległych czasach należałoby chyba szukać początków wsi, ale zachowane dokumenty milczą. Po raz pierwszy spotykamy jej nazwę dopiero w [b]przywileju lokacyjnym[/b], wydanym 25 stycznia [b]1315 przez Władysława Łokietka[/b], który nadał niejakiemu Mikołajowi las położony między zamkiem w Pieskowej Skale a Kosmowolem, ze wsią Sułoszowa, dla osadzenia jej na prawie czynszowym. Jak głosi legenda, Mikołaj otrzymał dożywotnie wójtostwo za pomoc Władysławowi Łokietkowi, gdy ten ukrywał się w Ojcowie. Sułoszowa w tym czasie musiała być osadą małą, skoro nadanie na pierwszym miejscu wymienia las. Dalsze wiadomości o Sułoszowej znajdują się w rachunkach ze świętopietrza, zbieranego za Władysława Łokietka. Ograniczają się wprawdzie tylko do podania wysokości dochodów plebana, ale świadczą, że w Sułoszowej[b] był kościół[/b]. Wydaje się, że cały ten obszar był w tym okresie [b]dobrze zaludniony[/b], bo oprócz Sułoszowej istniały już wsie: Biskupice (Jangrot), Zadroże, Imbranowice, Skała, Sąspów i Przeginia. Szczęśliwe położenie wsi i wzrost jej zamożności spowodowało, że gdy [b]Kazimierz Wielki [/b]tworzył Krakowie wyższy sąd prawa magdeburskiego, [b]wyznaczył [/b]na jednego z ławników [b]sołtysa ze Sułoszowej.[/b] W drugie połowie XIV wieku pojawili się w tych stronach Szafrańcowie herbu "Stary koń", któzy zamieszkali w pobliskiej [b]Pieskowej Skale[/b]. W ciągu dwustu trzydziestoletniego panowania Szafrańców w Sułoszowej zaszły duże zmiany. Oni to zmusili mieszkańców wsi do odrabiania pańszczyzny. Stanislaw Szafraniec [b]był gorącym zwolennikiem kalwinizmu[/b], który zamienił kościoły na zbory w Sułoszowej, Przegini i Sąspowie. Chłopi sułoszowscy przestali wtedy płacić plebanowi dziesięcinę i inne powinności. Nastąpiła radykalizacja mas chłopskich. Z chwilą, gdy szlachta uzyskała zniesienie dziesięciny snopowej na rzecz kościoła przeszła ona masowo do obozu kontrreformacji. Nie zachowały się wprawdzie wiadomości o sposobie gospodarowania Szafrańca i jego stosunku do poddanych oraz stosunkach społecznych w ogóle, lecz zachowała się księga sądowa klucza pieskoskalskigo, którą Stanisław Szafraniec przekazał gromadzie w 1595 roku "przez ręce ministra Sułoszowej". W czasie I wojny światowej przez Sułoszowę przetoczyła się[b] pożoga wojenna[/b], przynosząc jej zniszczenie i śmierć wielu osób ( na tyfus i inne choroby). Wystarczy podać, że 120 gospodarstw zostało całkowicie spalonych. Po odzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 na wsi nastąpiło przeludnienie i [b]olbrzymia nędza[/b]. Zmuszała ona wielu mieszkańców do [b]szukania chleba poza granicami ojczyzny[/b]. W dniu 5 września 1939 wtargnęły do Sułoszowej hordy hitlerowskie, które aż do 20 stycznia 1945 krwawo rządziły we wsi. Gmina Sułoszowa leży w dolinie Prądnika, najpiękniejszej spośród dolin podkrakowskich, znajduje się tu mnóstwo stromych skał o różnych fantastycznych kształtach. Posiada niewątpliwe walory krajobrazowe dla rozwoju turystyki, jurajskie doliny, rzeka Prądnik, zamek w Pieskowej Skale, Maczuga Herkulesa, będące miejscem sobotnio niedzielnych wypadów dla mieszkańców Krakowa i Śląska. Układ przestrzenny wsi Sułoszowa zaliczony został do [b]II grupy zabytków architektury[/b]. Do dziś zachowało się kilka starych zagród - okołów. Prawdziwą perełką jest kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa (widoczny na zdjęciu). Cechą charakterystyczną wsi jest jej podział na [b]działy[/b]. Inaczej mówiąc wyróżniamy Sułoszową I, II i III. Przepięknie wyglądają pola wokół wsi, na których pracują jeszcze licznie mieszkańcy.