#6

Ostrzegam, będzie długo i nudno... :P

Ria Formosa... 

Według tłumaczenia z przewodnika, który posiadamy: Piękna Rzeka.

Ale to nie do końca poprawne tłumaczenie. Przewodnik, który oprowadzał nas łódką po tym pięknym miejscu zwrócił naszą uwagę na fakt, że przecież rzeka po portugalsku to "rio" (jak Rio de Janeiro, czyli rzeka stycznia), a nie "ria"... Cóż więc znaczy ria?

Geograficznie najtrafniejszym określeniem jest chyba laguna. Składa się na nią wiele niewielkich wysepek utworzonych z naniesionego przez lodowiec materiału (podobnego w konsystencji do mułu, gliny lub błota), okresowo zatapianych i odsłanianych przez lustro wody, zgodnie z rytmem pływów. Kilka z nich, zwanych wysepkami zewnętrznymi lub granicznymi, oddziela ten teren od oceanu. Woda dopływa tu zarówno z kilku okolicznych rzek, jak i z oceanu, stanowi więc mieszaninę wody słodkiej i słonej. 

I tyle. To wszystko, mogłoby się wydawać. Ot, kilkanaście mulastych wysepek zalewanych morskimi przypływami. Nie ma czym się podniecać - można by rzec. Ale znaczenie tego rozciągającego się na ponad 18000 hektarów miejsca dla lokalnego (i nie tylko) ekosystemu oraz dla ludzi mieszkających nieopodal jest bardzo duże.

1. Ptaki

Ria Formosa to prawdziwe ptasie królestwo, zamieszkane przez dziesiątki lub setki różnych gatunków skrzydlatych zwierząt - od najmniejszych, przypominających poczciwe wróble, po bociany, kormorany, czaple i flamingi... W spokojnych wodach laguny, podczas odpływu, znajdują one pożywienie w postaci ryb i innych stworzeń morskich. To oraz fakt, że położona jest między Europą a Afryką, stanowiąc doskonałe miejsce do odpoczynku dla ptaków wędrownych sprawia, że aż się tutaj od nich roi!

2. Małże i kraby

Gdy tafla wody obniży się odsłaniając wyspy, na powierzchnię wychodzą tysiące krabów... Wychodzą i machają turystom swoją rozrośniętą po jednej stronie szczypcą.

W miejscach, gdzie woda jest płytsza, kwitnie bujne życie. Lokalni mieszkańcy pozakładali w obrębie Ria Formosa prawdziwe farmy wodne, hodując małże i inne stworzenia morskie. Jest to dla nich dość opłacalny biznes, bowiem akwen ten dostarcza dużego odsetka owoców morza dostępnych na portugalskim rynku!

3. Saliny i port

Istnieje tutaj również port morski, służący do oddelegowywania statków z cementem do północnej Afryki. 

Przemysł nie kończy się jednak w tym miejscu. Dookoła jest bowiem pełno salin, czyli prostokątnych poletek, na które okresowo wylewana jest woda morska, która stopniowo odparowując pozostawia na dnie zbiornika (podobnie najzdrowszą) morską sól. Cóż, trzeba sobie radzić, gdy mieszka się w kraju, w którym nie ma Bochni i Wieliczki...

4. Turystyka

Powyższe argumenty + zdjęcia już stanowią dobry argument do odwiedzenia Ria Formosa. Ale to nie wszystko! Na kilku wyspach istnieją niewielkie, lecz urokliwe miasteczka z pełnym zapleczem turystycznym. Zawiera ono w sobie między innymi przepiękne, piaszczyste plaże, po obu stronach wysp, oferujące możliwość kąpieli w nieprzewidywalnych i niespokojnych wodach oceanu lub w leniwych, krystalicznie czystych i ciepłych jak babciny rosół wodach laguny...

5. Ochrona

Istnieje jeszcze jeden powód, dla którego mieszkańcy Faro są wdzięczni Bogu za obecność Ria Formosa. W 1755 roku Portugalię nawiedziło trzęsienie ziemi, niszcząc wiele miast w całym kraju. Fala tsunami powstała w wyniku tego wstrząsu zalała i zniszczyła między innymi dzielnicę Baixa w Lizbonie (śródmieście) i Portimao oraz inne miasta w Algarve. Jednak Faro ocalało, gdyż siła fali znacząco osłabła po pokonaniu ponad siedmiokilometrowego odcinka najeżonej wysepkami laguny i w mury miejskie uderzył jedynie nędzny ułamek jej początkowej potęgi.

Od 1978 roku obszar ten chroniony jest prawnie dzięki zamknięciu go w Park Narodowy. Ale nie przeszkadza to Portugalczykom w utrzymywaniu na jego terenie międzynarodowego lotniska :P

Mam nadzieję, że teraz już rozumiecie dlaczego razem z Anusią tak bardzo zachwycamy się tym (zdaje nam się) mało znanym miesjcem. Szczególnie w czasie zachodu słońca. Jest zupełnie inaczej niż w pozostałej, klifiasto-skalistej (choć równie bajecznej) części wybrzeża Algarve.