Gripsholm...

Gripsholm...

Zamek Gripsholm ( szwedzki : Gripsholms slott ) to zamek w Mariefred , Södermanland , Szwecja . Znajduje się nad jeziorem Mälaren w południowo-środkowej Szwecji, w gminie Strängnäs , około 60 km na zachód od Sztokholmu . Od Gustawa Wazy Gripsholm należał do szwedzkiej rodziny królewskiej i był używany jako jedna z ich rezydencji aż do XVIII wieku. Obecnie jest muzeum , ale nadal uważany jest za pałac do dyspozycji króla i jako taki jest częścią pałaców koronnych w Szwecji .

Historia 

Katarzyna Jagiellonka i jej syn Zygmunt w więzieniu Gripsholm ( Muzeum Narodowe w Warszawie ).

Wczesna historia 

Twierdza została zbudowana w miejscu, w 1370s przez Bo Jonsson Grip . Został sprzedany królowej Małgorzaty I w 1404 r. i pozostał własnością korony, dopóki w 1472 r. nie został przejęty przez Sten Sture Starszego , regenta, w drodze wymiany posiadłości ziemskich, dzięki czemu stał się prywatną, dziedziczną ziemią o statusie alodialnym , aby należeć do własnej rodziny Regenta Steena. Steen podarował to miejsce do użytku jako klasztor kartuzów lub charterhouse w 1498 roku, a posiadłość Gripsholm funkcjonowała jako Mariefred Charterhouse przez prawie 30 lat.

W 1526 roku klasztor został skasowany przez króla Gustawa I w czasie szwedzkiej reformacji , a majątek został zwrócony jego dziedzicznemu właścicielowi, spadkobiercy nieżyjącego już Stena Sture'a Starego. Powszechnie wiadomo, że Gripsholm był częścią tzw. Kungens Arv och Eget w księgach metrykalnych z XVI i XVII wieku. Król zburzył zabudowania klasztorne i stary zamek, a do celów obronnych zbudował zamek obronny z okrągłymi wieżami narożnymi i murem. Z pierwotnej średniowiecznej fortecy pozostała tylko fasada muru. Jako prywatne dziedzictwo rodzinne Regenta Steena Sture'a Starego, królewska rodzina Wazów darzyła Gripsholm wielkim szacunkiem, jako przypomnienie królewskiego pochodzenia od wcześniejszych władców i często korzystała z tego miejsca.

Rezydencja królewska 

Król Gustaw zlecił jej budowę, aby służyła jako jedna z głównych rezydencji królewskiego domu. Zamek został zbudowany w latach 1537-1545 i często służył jako rezydencja dworu królewskiego: na przykład podczas wojny Dacke przebywały w nim królewskie dzieci.

W latach 1563-1567 król Eryk XIV więził na zamku swego brata Jana i jego małżonkę Katarzynę Jagiellonkę . Syn Jana, Zygmunt , późniejszy król Polski i Szwecji, urodził się w zamku 20 czerwca 1566 r. Gdy Eryk XIV został zdetronizowany przez Jana, zamek Gripsholm stał się jednym z zamków, w których Jan więził Eryka. Zdetronizowany król Eryk był tu więziony od 1571 do 1573 roku.

Teatr Gustawa III.

Rodzina królewska nadal korzystała z zamku Gripsholm w XVII wieku. Była to rezydencja wiana wdowy po Gustawie Adolfie Szwecji , Marii Eleonorze z Brandenburgii , która mieszkała tu od 1636 do 1640. W latach 1654-1715 zamek Gripsholm był częścią wiana nadane królowej Jadwigi Eleonorze , która często mieszkała tam ze swoim dworem jeszcze przed owdowieniem w 1660 r., A który na kilka sposobów go przebudowywał i rozbudowywał. Jednak po jej śmierci Zamek został na pewien czas opuszczony przez sąd. Przez okres XVIII wieku służył jako więzienie.

W 1773 roku zamek Gripsholm został odnowiony przez króla Gustawa III w imieniu swojej małżonki Zofii Magdaleny . Zamek był często użytkowany przez dwór królewski za panowania Gustawa III, który faworyzował go i co roku spędzał w nim kilka miesięcy. Być może najsłynniejszym dodatkiem do zamku za jego panowania był teatr, który został dobudowany w jednej z zamkowych wież. Była to scena zarówno dla amatorskiego teatru dworu królewskiego, jak i Teatru Francuskiego Gustawa III w latach 1781-1792.

Po zamachu stanu z 1809 r. w zamku więziono również Gustawa IV Adolfa i jego rodzinę po jego złożeniu z tronu. Tam musiał podpisać swój dokument abdykacyjny.

Muzeum 

W 1822 r. w budynku mieściła się Narodowa Galeria Portretów (Szwecja) , którą w latach 60. XIX wieku przejęło Narodowe Muzeum.

 W latach 1889-1894 zamek przeszedł gruntowną i kontrowersyjną renowację przez architekta Fredrika Lilljekvista, podczas której usunięto wiele przebudów z XVII i XVIII wieku.  Największą zmianą było dodanie trzeciego piętra; nie doszło do planowanej rozbiórki skrzydła.

Obecnie zamek jest muzeum, które jest otwarte dla publiczności, zawierające obrazy i dzieła sztuki. W części zamku mieści się Narodowa Galeria Portretów ( Statens porträttsamlingar ), jedna z najstarszych kolekcji portretów na świecie. W muzeum znajduje się źle wypchany lew, który w ostatnich latach stał się niesławny.