Tczew - Most Lisewski...

Tczew - Most Lisewski...

Most został wybudowany na trasie Kolei Wschodniej (Ostbahn), która połączyła Berlin z Prusami Wschodnimi. Zostało zaproponowanych kilka lokalizacji (Ostromecko, Toruń), ale w styczniu 1845 roku podjęto decyzję o budowie mostu kolejowego pod Tczewem. Zaplanowano również odgałęzienie linii z Tczewa do Gdańska.

6 lipca 1845 roku dekretem królewskim została powołana komisja, której zadaniem była budowa mostów w Tczewie (Wisła) i w Malborku (Nogat). Siedzibą komisji stał się Tczew, a do jej zadań należała również regulacja Wisły, aby móc zmniejszyć długość mostu. W tym celu zostały usypane wały przeciwpowodziowe, zmieniono też miejsce ujścia Wisły do Nogatu. Prace hydrotechniczne kosztowały około 12 milionów marek.

Aby rozpocząć prace, na potrzeby budowy zbudowano warsztaty w których wykonywano konstrukcje, otwarto cegielnię i wytwórnię cementu. Na terenie budowy zatrudniono 7700 robotników, ale z powodu braku pieniędzy prace musiano w czerwcu 1847 przerwać na rok. Właściwe prace mostowe wznowiono dopiero w 1850 roku. "W latach 1850-1852 były wykonywane prace fundamentowe. Najpierw za pomocą kafara parowego zabijano ścianki szczelne, po czym pod ich osłoną murowano filary mostu. W 1853 roku kończono budowę filarów, do których wykonania użyto granitu, bazaltu oraz piaskowca. W 1854 na ukończonych filarach zmontowano dwa pierwsze (środkowe) przęsła. Pozostałe przęsła były montowane w latach 1856 - 1857. Dopiero po montażu przęseł można było przystąpić do murowania na filarach okrągłych neogotyckich wież"^[

Z uwagi na epidemię cholery oraz chorobę króla nie odbyły się z okazji otwarcia mostu żadne wielkie uroczystości. Było to jednak wielkie wydarzenie, bowiem w momencie otwarcia most w Tczewie był najdłuższym mostem w Europie. Jego długość całkowita wynosiła 837,3 m, a po odliczeniu przyczółków 785,28 m.

Kamień węgielny został położony 27 lipca 1851 roku przez Fryderyka Wilhelma IV. W 1855 roku Carl Lentze, który kierował projektem wydał w Berlinie książkę opisującą most "Die im Bau begriffenen Brücken über die Weichsel bei Dirschau und über die Nogat bei Marienbur". Projekt techniczny przygotował Rudolf Edward Schnitz, który zmarł na zawał serca podczas prób obciążeniowych mostu i został pochowany na cmentarzu w Tczewie( do lat 70-tych XX wieku zachował się jego grób).

Pierwszy pociąg przejechał po moście 12 października 1857 roku. Pomimo, że oddanie mostów umożliwiło bezpośrednią komunikację kolejową z Berlina do Królewca podróżni w latach (1852-1857) musieli przesiadać się w Tczewie i Malborku.

Wówczas to starszy z mostów zamieniono na drogowy. Pierwotnie oba mosty były krótsze od dzisiejszych, ponieważ wówczas wał ochronny znajdował się bliżej koryta rzeki. W 1912 roku wał przesunięto w stronę Lisewa, dokonano przedłużenia mostów i zbudowano przybudówki ze wspólną bramą. W obydwu mostach występują wszystkie możliwe rozwiązania techniczno-konstrukcyjne stosowane w sztuce budowlanej mostów od XIX wieku.

1 września 1939 roku rano mosty zostały zbombardowane, a celem nalotu było uszkodzenie przewodów minerskich. Polscy kolejarze uniemożliwili wjazd na most pociągowi towarowemu, który nadjechał od strony Malborka i wiózł kompanię saperów Wehrmachtu. Po naprawieniu kabli o 6.10 polscy saperzy wysadzili wschodnią część mostów, a potem zachodnie filary. W odwecie hitlerowcy rozstrzelali 21 polskich kolejarzy, celników i członków ich rodzin.

Po wojnie w 1947 roku zawaliły się prowizorycznie odbudowane przęsła mostu. Do 1958 roku ruch odbywał się po zachowanych przęsłach i po moście kolejowym, na którym ułożono prowizoryczne dyliny, gdy zamontowano w ramach odbudowy przęsła mostu kolejowego pozyskanego w ramach pomocy UNRA. Ze względu na zły stan techniczny kwietniu 2000 roku most został zamknięty dla ruchu zarówno pieszego, jak i kołowego.

Ze względu na zły stan techniczny most został zamknięty dla ruchu kołowego. W lipcu 2015 rozpoczął się jego remont.