Irbis, zwany też panterą śnieżną - gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący na terenach Azji Środkowej .
Klasyfikacja ;
Dla irbisa utworzono odrębny rodzaj, gdyż nie ryczy on tak głośno jak reszta wielkich kotów. Jego dźwięki są raczej podobne do pumich. Z pumą łączy go też cętkowany deseń futra młodych. Zajmuje więc w klasyfikacji raczej miejsce pośrednie między małymi, a dużymi kotami.
Występowanie ;
Żyje w Himalajach i na Wyżynie Tybetańskiej oraz środkowej Azji. Zamieszkuje stepy, lasy i góry do 6 000 m n.p.m. w lecie i ok. 600 m n.p.m. w zimie. Zwykle przebywa nad granicą lasu.
Tryb życia ;
Aktywny w ciągu dnia oraz o zmierzchu; poza okresem godowym żyje samotnie; w poszukiwaniu zdobyczy przemierza terytorium łowieckie po stałych ścieżkach.
Jednostka społeczna ;
Pantera śnieżna należy do samotników. Czasem występuje parami.
Odżywianie ;
Górskie kopytne, jak koziorożce, markury, dziki, nachury, tary i piżmowce, a także świstaki, ptaki i inne niewielkie kręgowce; nierzadko zwierzęta domowe, np. drób i bydło.
Poruszanie ;
Jest bardzo czujna i ostrożna.
Rozmnażanie ;
Po ciąży trwającej 98-103 dni rodzi się dwoje do pięciu młodych. Z matką przebywają do 1 roku, dojrzałość płciową osiągają w wieku dwóch lat (w niewoli, na wolności zapewne później). Młode rodzą się w jaskiniach lub szczelinach skalnych, które są wyściełane mchem i sierścią matki.
Wygląd ;
Ma krępe, dość krótkie łapy i długi, gruby ogon. Głowa i tułów mierzą 75-140 cm, ogon 70-100 cm. Irbis waży 35-70 kg. Na białokremowej lub szarawej na grzbiecie i białej na brzuchu sierści widnieją czarne lub ciemnobrunatne rozetki i plamy. Długie i gęste futro doskonale kamufluje zwierzę.
Inne ;
Żyje w niewoli 16-18 lat. To jeden z najsłabiej poznanych gatunków. Śpi zwinięty w kłębek. Potrafi skakać na odległość do 15 m, przy czym długi ogon służy mu jako ster.
Ochrona ;
Na wolności żyje tylko 4 500-7 000 irbisów, w ogrodach zoologicznych 200. Główne zagrożenia stanowi rozproszenie populacji (utrudnia to zmienność genetyczną), lokalny handel futrami tych zwierząt oraz wykorzystywanie ich kości w chińskiej medycynie. Gatunek znajduje się na liście IUCN. Chroni go też CITES.